Korzystanie z urządzeń elektrycznych w domu lub mieszkaniu umożliwia nam instalacja elektryczna. Składa się z wielu elementów, z których istnienia nie zdajemy sobie sprawy. Na co dzień stykamy się z gniazdkami wtyczkowymi, wyłącznikami światła i oświetleniem. A urządzeń tworzących instalację jest o wiele więcej i są niezbędne dla poprawnego jej działania.
Poszczególne elementy opiszemy idąc od linii energetycznej doprowadzającej prąd do domu. W zależności od typu budynku - blok mieszkalny, dom jednorodzinny - istnieją różne rozwiązania techniczne. W przypadku mieszkań w bloku mamy dostęp tylko do szafki licznikowo-rozdzielczej.
Elementem łączącym instalację z siecią energetyczną jest przyłącze. Jest to odcinek linii energetycznej łączący złącze elektryczne budynku z siecią. Przyłącze może być wykonane jako napowietrzne (obecnie izolowanymi przewodami) lub kablowe, przewodem przystosowanym do ułożenia w ziemi.
Złącze to urządzenie służące do połączenia sieci zasilającej z instalacją odbiorczą w budynku, bezpośrednio lub za pomocą wewnętrznej linii zasilającej (WLZ). W przypadku przyłącza napowietrznego złącze zazwyczaj usytułowane jest w skrzynce na ścianie budynku. Przyłącze kablowe doprowadza prąd do złącza zlokalizowanego w szafce wkomponowanej w ogrodzenie. Najczęściej jest ona wtedy połączona z szafką pomiarową, w której znajduje się licznik energii elektrycznej.
Wewnętrzna linia zasilająca doprowadza prąd ze złącza do rozdzielnicy.
W dużych budynkach mamy rozdzielnicę główną i rozdzielnice na poszczególnych kondygnacjach. Przy przyłączu napowietrznym w rozdzielnicy znajduje się także licznik energii.
Z rozdzielnicy wyprowadzone są obwody instalacji odbiorczej. Każdy obwód jest zabezpieczony przed nadmiernym natężeniem prądu wyłącznikiem instalacyjnym nadmiarowo-prądowym. Dawniej były to bezpieczniki – topikowe lub tzw. automatyczne. Przy zbyt dużym prądzie wyłącznik przerywa dopływ prądu. Po usunięciu przyczyny załączmy go przestawiając dźwignię. Najczęściej wszystkie obwody chronione są również przez wyłącznik ochronny różnicowoprądowy. Liczba obwodów zależna jest od wielkości obiektu i zainstalowanych odbiorników elektrycznych. Z osobnych obwodów powinny być zasilane gniazdka wtyczkowe w kuchni, łazience, pozostałe gniazdka w pokojach oraz oświetlenie. Ponadto odbiorniki o mocy powyżej 2 kW oraz odbiorniki trójfazowe powinny być zasilane z odrębnego obwodu. Każdy obwód powinien mieć osobny przewód ochronny.
Przewody instalacyjne powinny być wykonane z miedzi i posiadać izolację. Kolor izolacji jest ważny i określa funkcję przewodu. Żółto-zielony zarezerwowany jest dla przewodu ochronnego, którego zadaniem jest ochrona użytkowników przed porażeniem prądem elektrycznym. Przyłączony jest do styku ochronnego w gniazdku. Niebieski to przewód neutralny (tzn. taki, który połączony jest z punktem neutralnym sieci/transformatora i połączony z ziemią). Przewody fazowe są najczęściej czarne lub brązowe, a w przypadku przewodów wielożyłowych dodatkowo szare, białe lub czerwone. Uwaga, tak powinno być, co nie oznacza, że w naszej instalacji tak właśnie jest.
Przewody mogą być prowadzone w rurkach lub ułożone bezpośrednio pod tynkiem lub w tynku. Może się zdarzyć, że przewody przeprowadzono w specjalnych korytkach kablowych. Przewody przystosowane do prowadzenia w tynku są wielożyłowe i posiadają podwójną izolację. W budynkach mieszkalnych nie prowadzi się instalacji na tynku, choć przepisy dopuszczają taką możliwość. Przewody muszą być prowadzone po liniach prostych równolegle lub prostopadle do krawędzi ścian lub ściany i sufitu. Rozgałęzienia wykonuje się w puszkach, a przewody łączone są pomocą złączek.
Wszystkie gniazdka wtyczkowe powinny mieć styk ochronny zwany inaczej bolcem uziemiającym. Są one połączone z przewodem ochronnym.
Prawidłowo zaprojektowana i wykonana powinna umożliwiać pracę wszystkich sprzętów oraz chronić użytkowników przed porażeniem prądem i pożarem. Zasilane przez nią urządzenia powinny również być chronione przed przepięciami pochodzącymi z sieci zasilającej.
Szafka złącza kablowego jest zwykle połączona z szafką, w której znajduje się licznik energii elektrycznej
Szafkę złącza kablowego stawia się blisko granicy działki, co umożliwia zasilanie placu budowy i późniejsze wkomponowanie jej w ogrodzenie
Przy przyłączu napowietrznym w rozdzielnicy znajduje się także licznik energii
Rozdzielnica kondygnacyjna